Hoe kun je een gebiedsproces inrichten met ruimte voor gebiedseigen innovatie én komen tot heldere afspraken tussen de betrokken partijen? Rijksadviseur voor de leefomgeving en Wing-partner Jannemarie de Jonge licht dit toe in een interview op het onafhankelijke platform Gebiedsontwikkeling.nu.
Onderzoeker Saskia Ruijsink interviewde Jannemarie de Jonge en procesbegeleider Cees Anton de Vries over de manier waarop gebiedsprocessen goed georganiseerd kunnen worden. Ook bespraken ze hoe er werkelijk vanuit een gebied valt te werken, ondanks de focus op projectdeadlines, sectorale budgetten en risicobeheersing.
Nieuwe kijk op lagenbenadering
Jannemarie de Jonge legt uit waar het knelt én waar ruimte zit om het gebied centraal te stellen. Ze illustreert dit aan de hand van een nieuwe kijk op de zogeheten lagenbenadering. Het bekende landschappelijke lagenmodel onderscheidt de bodem of ondergrond, de netwerklaag en de occupatielaag. De Jonge plaatst hier een ‘betekenislaag’ boven die uitgaat van het gebiedskarakter en de waarden die betrokkenen daaraan toekennen. En hiertussen plaatst zij een laag die gaat over regels, geld, plannen en governance. Deze “stuur-laag” is vaak dominant in gebiedsprocessen en vraagt in deze tijd van transitie ook om heroverwegingen. Ontwerpprocessen met het gebied gaan over al deze lagen en komen samen in de ontwerpdialoog, zoals Wing die organiseert.
Gebiedsgericht organiseren
Gebiedsprocessen bevinden zich in het midden van een krachtenveld dat balanceert tussen inhoud en proces enerzijds en tussen bestuurlijk begeleiden en verbindend leren anderzijds.
Het Wing kwadrant illustreert dat, en laat meteen zien hoe essentieel het creëren van ‘vrije ruimte’ is om in gebiedsprocessen zowel tot vernieuwende visies als tot uitvoeringskracht te komen. In het interview vertelt De Jonge hoe je dat doet. Ook gaat het over lastige fasen in het proces – waarin bijvoorbeeld polarisatie optreedt – en hoe die te doorbreken. Lees verder op Gebiedsontwikkeling.nu.