Stappenplan als handvat voor gebiedsontwikkeling in overgangsgebieden

De werkgroep Overgangsgebieden Natura2000 heeft zich, onder begeleiding van Wing, gebogen over een nieuw perspectief voor de overgangsgebieden in de transitie van het landelijk gebied. Inmiddels ligt er een eindrapportage met een stappenplan als handvat om aan de slag te gaan in overgangsgebieden.

In het Programma Natuur werken het Rijk en provincies samen aan herstel en versterking van kwetsbare natuurgebieden en natuurlijke systemen. Het gaat hierbij ook om maatregelen rondom natuurgebieden, in de overgangsgebieden. Hoe zorgen we ervoor dat het overgangsgebied een wenkend perspectief biedt aan haar bewoners, eigenaren en gebruikers (met name de landbouw) en bijdraagt aan het natuurherstel in het aangrenzende Natura2000-gebied?

Werkgroep

Dat is het vraagstuk waar de landelijke werkgroep Overgangsgebieden Natura2000 – een initiatief van verschillende maatschappelijke partijen – het Programma Natuur over adviseert. De werkgroep bestond uit medewerkers van landbouw- en natuurorganisaties en overheden die op persoonlijke titel adviseren. Wing begeleidde de werkgroep. ‘We hebben onder andere inspirerende themasessies en werkbezoeken georganiseerd, het stappenplan meehelpen ontwikkelen, interviews afgenomen over lopende gebiedsprocessen en de redactie gevoerd van de eindrapportage’, vertelt Irene van Dorp.

Stappenplan

Overgangsgebieden zijn geen doel op zich. De aanpak moet bijdragen aan het realiseren van de natuurdoelen in de naastgelegen Natura2000-gebieden, in samenhang met de water- en klimaatdoelen, en tegelijk perspectief biedt voor de landbouw. In het rapport ‘Aan de slag in de overgangsgebieden’ staat een stappenplan dat is bedoeld als handreiking voor gebiedsprocessen in overgangsgebieden. ‘Het is geen blauwdruk. Het stappenplan brengt de keuzes die in de gebieden gemaakt moeten worden in beeld. Daarnaast biedt het handvatten om een eigentijdse en gebiedsgerichte invulling te geven aan de eeuwenoude relatie tussen landbouw en natuur, die ons landschap vormgeeft’, licht Keimpe Wieringa toe. De samenwerking werd afgesloten met een symposium op Landgoed Klarenbeek, waar de werkgroep haar aanbevelingen deelde met een brede groep betrokkenen.

Perspectief

De eindrapportage biedt een concreet handelingsperspectief aan Rijk, provincies, waterschappen en gemeenten, en aan landbouw-, recreatie- en natuurorganisaties. Zo kunnen partijen gezamenlijk en vanuit ieders verantwoordelijkheid aan de slag. Een belangrijke aanbeveling is bijvoorbeeld dat er een langjarig perspectief is voor grondgebruikers, en dat boeren geholpen worden om hun bedrijfsvoering aan te passen aan de opgaven in het gebied. Dan hebben zij perspectief. Het kan namelijk wel.

Hieronder vindt u de opgeleverde rapportages van de werkgroep.