Werelden verbinden, namelijk die van de technische energie-infrastructuur en die van de politiek en maatschappij, is één van de grote uitdagingen in het opbouwen van de samenwerking tussen netbeheerders en gemeenten. Vanuit het regioteam Overijssel bij Enexis, als partner energietransitie, mag ik hieraan bijdragen. In een speelveld in ontwikkeling – never a dull moment!
Netbeheerders bevinden zich in een lastige positie. Enerzijds zijn ze gebonden aan strikte wettelijke regelgeving. De Wet onafhankelijk netbeheer bepaalt dat netbeheerders geen andere commerciële activiteiten mogen uitvoeren naast het beheren van de elektriciteits- en gasnetten. Hun activiteiten op de vrije energiemarkt, zoals het produceren, verhandelen, leveren en opslaan van energie en het beheer van de energienetten zijn dus strikt van elkaar gescheiden. Maar de betrokkenen bij de energietransitie vragen om een meer proactieve houding en bredere rol van de netbeheerders.
Geen makkelijke oplossingen
In deze ingewikkelde opgave vallen oplossingen niet uit te denken in strak omlijnde kaders. Zo zijn thema’s als de warmtetransitie, waterstof, groen gas en elektrisch rijden allemaal nauw verbonden met de benodigde en beschikbare capaciteit op de elektriciteitsnetten. De kennis en ervaring van het jarenlang beheren van energienetten is onmisbaar om tot nieuwe oplossingen te komen. Ik zie veel mensen binnen Enexis met veel kennis, kunde, en ook motivatie om de energietransitie te doen slagen.
Lastige spagaat
Door de wettelijke beperkingen en een enorme werkdruk moeten er keuzes gemaakt worden. Ondanks deze lastige spagaat zoeken we toch naar mogelijkheden om advies te geven en kennis te delen. Zo werken we binnen Enexis aan een handreiking met goede voorbeelden van slimme energie-initiatieven. Op deze manier hopen we belanghebbenden te inspireren door te laten zien wat er wél kan. Daarnaast zal het nieuwe kabinet hopelijk snel een aantal belangrijke keuzes maken. En ondertussen worden grote investeringen die nodig zijn voor een toekomstbestendig energiesysteem voorbereid en waar mogelijk al uitgevoerd.
Slim samenwerken
Een windmolenproject duurt gemiddeld zeven jaar vanaf idee tot realisatie. Dat is tevens de gemiddelde termijn om extra transportcapaciteit op de elektriciteitsnetten te realiseren, in het geval dat er een nieuw hoogspanningsstation moet worden gebouwd. En niet alles kan tegelijk. Dus dat vraagt slimme afstemming en samenwerking. Ook al is nog niet alles bekend, kunnen we scenario’s uitwerken? Factoren die zeker en onzeker zijn benoemen? Wat kunnen we leren van MER-trajecten? En een vraag die steeds belangrijker wordt: hoe verbinden we opgaven op regionaal, subregionaal en gemeentelijk niveau?Samen programmeren en bijsturen en met elkaar ontdekken wat werkt, dat wordt de opdracht de komende tijd. Een programmatische aanpak kan hier goed passen. Hierbij werken de betrokkenen samen vanuit een gezamenlijk langetermijndoel aan kortetermijnprojecten. Mét ruimte om, waar nodig, bij te sturen.
Stokje overdragen
Tijdelijk heb ik mijn werkzaamheden binnen Enexis overgedragen aan Stef Tomesen. Stef is een nieuwe collega en heeft de nodige ervaring in huis omtrent de RES, het gemeentelijke beleid en de energietransitie. Ik ben sinds deze zomer met zwangerschapsverlof en ben inmiddels bevallen van een prachtige zoon. Eind 2021 kom ik weer verder bouwen aan een toekomstbestendig energiesysteem.