Ons enthousiasme over de meerwaarde van systemisch werken in gebiedsprocessen en organisaties wordt alleen maar groter. Wing ervaart en onderzoekt hoe je intuïtieve oplossingen en werkvormen kunt inzetten om een samenwerking vleugels te geven. Door blokkades te beslechten waar we met ons hoofd alleen niet bij kunnen. Je gevoel inzetten in een professionele setting? Is hartstikke professioneel!
Ons leven speelt zich af in systemen. Denk aan een gezin, een team, een organisatie of een sportvereniging. Als het systeem in evenwicht is, verloopt de samenwerking goed. Maar soms stokt het, loopt het moeizaam en stroef. Onze eerste reflex is dan om naar cognitieve oplossingen te zoeken, zoals een betere planning of duidelijkere afspraken. Er zijn echter situaties die vragen om meer intuïtieve oplossingen en werkvormen. Systemisch werken is daar een voorbeeld van. Enkele van onze adviseurs bekwamen zich daarin.
Toegevoegde waarde
In ons vijftienjarig bestaan hebben we als Wing veel processen begeleid op het gebied van duurzame ruimtelijke ontwikkeling in Nederland. We doen dat samen met natuurbeschermers, boeren, vissers, bestuurders, beleidsmedewerkers, wetenschappers, burgers, juristen en politici. Geregeld kreeg een proces ‘vleugels’, het raakte bezield. En soms was het net wadlopen: prachtige vergezichten, maar wat een moeizaam en modderig pad. We hebben ervaren dat een systemische blik dan van toegevoegde waarde kan zijn, omdat het helpt om deuren te openen die eerst gesloten bleven.
Informatie uit de onderstroom
Bij systemische werkvormen gebruik je de kracht van de onderstroom van datgene wat niet direct zichtbaar is. De onderstroom kan belangrijke informatie opleveren die laat zien waarom de vitaliteit even ver te zoeken is. Systemisch werken zijn we dan ook onderdeel aan het maken van het Wing-werk. Omdat we de ervaring hebben dat het werkt en de energie in organisaties en processen terug kan brengen.
| De adviseurs van Wing die systemisch werken toepassen: Marieke Verweij. Voor Marieke is het voelen van de onderstroom een tweede natuur. ”In het werkende leven besteden we er weinig aandacht aan. Inzetten van gevoel wordt vaak nog gezien als ‘niet professioneel’. Dat is een gemiste kans. Echte professionals zetten hun heelheid in. En dat brengt de wezenlijke doorbraken.” Irene van Dorp. Voor Irene is het werken vanuit de onderstroom écht in verbinding staan met jezelf. “Uit je hoofd en vanuit het hart. De informatie die je krijgt door ‘waar te nemen’: voelen, ruiken, zien, is zo puur en zo waar. Daardoor kan het enorm behulpzaam zijn in persoonlijke én organisatievraagstukken.” Dorien Brunt. Dorien is medeoprichter van Wing en als extern adviseur nog steeds nauw betrokken. Ze draagt graag bij aan processen met inhoud vanuit verbinding. “Ik geloof dat we vanuit verbinding met onszelf, de ander, de omgeving én ons verleden tot besluiten en praktijken komen die recht doen aan de complexiteit van de grote maatschappelijke opgaven van deze tijd.” |
Binding, ordening en balans
Bij systemisch werken ga je uit van het hele systeem. Daarin gelden drie uitgangspunten: binding, ordening en balans. Als er in een van deze uitgangspunten iets niet goed gaat, raakt het systeem uit balans. Door systemisch te kijken, bijvoorbeeld door een samenwerking in de ruimte neer te zetten, kun je inzichtelijk maken wat er aan de hand is. Door de inzichten die dat oplevert, kan er weer een nieuwe balans ontstaan binnen het systeem.
Opstellingen
De bekendste vorm van systemisch werken is een opstelling. Daarbij wordt een vraag over een familie- of werksituatie in de ruimte neergezet met deelnemers die personen uit of aspecten van de situatie representeren. De zintuigelijke en emotionele waarnemingen van de representanten op die positie in de ruimte geven informatie over de vraag. Hierdoor ontstaat ruimte om het onderliggende probleem te zien en te bespreken.
Samen praktijkwijzers ontwikkelen
De komende tijd zetten we ons in om het systemisch werken verder uit te bouwen in het Wingwerk. We doen dit onder andere door in gesprek te gaan met mensen die ook systemisch te werk gaan en door werkvormen in te zetten in lopende of nieuwe opdrachten en bij intercollegiale coaching. Onlangs hebben we de kaartenset Rake Vragen, ontwikkeld door Siets Bakker, gebruikt tijdens een interne sessie. Collega’s hebben ervaren dat Rake Vragen heel goed helpen om op een ‘ander’, ‘dieper’ gespreksniveau te komen. Voor velen smaakt het naar meer!